Bakteri ya da parazitlerden yemek zehirlenmesinden, bir ilacın yan etkisinden ya da yeni bir gıdaya karşı oluşan reaksiyondan da kaynaklanabilir. Anne sütüyle beslenen bebekler, anneleri yemek düzenlerini değiştirdiğinde ishal olabilirler.
Mide ve bağırsak iltihabı genelde kusma ve ishale neden olduğundan çocuğunuz sıvı kaybından dolayı susuz kalabilir. Vücudun su kaybı genelde çok fazla olmaz ve kolayca tedavi edilir. Ama bazen de ciddi bir kayıp söz konusudur; ciddi hastalıklara ve hatta ölüme neden olabilir.
SEMPTOMLAR
En sık rastlanan belirtiler ishal, kann ağrısı, kusma, kramp girmesi, huysuzluk ve iştah kaybıdır. Bazı bebeklerin ateşi yükselebilir. Belirtiler genelde aniden ortaya çıkar (ama zamanla da olabilir) ve genelde 2-3 gün sürer.
Besin zehirlenmelerinin bazı türleri kısa süreli belirtilere neden olabilir. Başka nedenlerden dolayı bir hafta ya da daha uzun süreyle karın ağrısı olabilir.
TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Başka sağlık sorunları olmayan bebeklerde ishal genelde basit bir tedavi ile giderilir. Vücudun susuz kalmasını önlemek için bebeğinize bol bol sıvı verin. Daha fazlası kusmaya neden oluyorsa bebeğinize sık sık ve küçük miktarlarda sıvı verin.
Doktorunuz bebeğinizin su kaybının orta derecede olduğunu düşünüyorsa birçok eczanede satılan ağız yoluyla alınan rehidrasyon tabletleri en iyi tedavi yoludur. Bebeğiniz bu solüsyonu içerek su kaybının yanı sıra kaybettiği mineralleri de geri kazanır.
Birçok vakada hastalık süresince süt ve katı besinlere devam edilebilir. Doktorunuz tavsiye etmedikçe bağırsak çalışmalarını zayıflatıcı reçetesiz ilaçları (ishal önleyici ilaçlar) kullanmayın.
Çocuğunuzun ciddi bir su kaybı varsa doktorunuz vakit kaybetmeden hastanede damar yoluyla sıvı terapisine başlanmasını isteyebilir. Mide ve bağırsak iltihabının nedenine bağlı olarak bakteri ve parazit enfeksiyonlarını geçirmek için antibiyotik kullanılması gibi diğer tedaviler uygulanabilir. Zamanında teşhis ile tedavi şansı çok yüksektir.
Birçok mide ve bağırsak iltihabı vakası önlenebilir. Araştırmalar bebeğin bağışıklık sistemini enfeksiyonlara karşı güçlendiren emzirmenin riski % 30 oranında düşürdüğünü göstermektedir. Birçok vaka ellerin çok iyi yıkanmasının yanı sıra yemek yaparken çok temiz olunarak da önlenebilir.
Mide ve Bağırsak Itihabı ile Susuz Kalma: Doktora Ne Zaman Gitmeli?
Çocuklar susuzluğa karşı bazı durumlarda daha güçsüzdür. Aşağıdaki durumlarda doktorunuza başvurmalısınız:
■ Bebeğinizin kafasının üzerindeki yumuşak bölüm içeri çökmüşse.
■ 6-8 saat süresince bezi ıslanmamışsa (çocuğun yaşına bağlı olarak).
■ Çocuğunuz ağlarken gözünden yaş gelmiyorsa.
■ Bebeğinizin ağzı, gözleri veya cildi kuruysa.
■ Bebeğiniz güçsüz bir sesle ağlıyorsa ve normalde olduğundan çok daha az hareketli ise.
■ Çocuğunuzun kronik bir sağlık sorunu varsa.
■ Bebeğiniz yetersiz beslenmişse.
■ Bebeğiniz 2 aylıktan küçük ise.
■ Aşırı derecede kusuyorsa.
■ Her gün normal kaka miktarı ve aralığında artışlar oluyorsa ve kakası kanlıysa ya da çok kötü kokuyorsa.
Gastroesophageal Reflü
Yemek yedikten sonra midedekilerin bir kısmının çıkarılması olan gastroesophageal reflü bebeklerin ilk bir yıllarında sık rastlanan bir rahatsızlıktır. Mide ile yemek borusu arasındaki büzgen kasın görevini yeterli derecede yerine getirememesinden kaynaklanmaktadır. Genelde büzgen kas yutulan besinleri midede tutar.
Reflü, kusmaktan farklıdır (kusmada midedekilerin çoğu dışarı çıkar ve bazen de fışkırarak kusma denilen tazyikli bir kusma gerçekleşir).
Çocuğunuz kilo almıyorsa, su kaybı varsa ya da kusarken acı çekiyorsa doktorunuza danışın. Birçok bebek yemek borusunun büzgen kası geliştikçe reflüden kurtulur.
Reflüyü en aza indirgemek için aşağıdaki önlemleri alınız:
■ Ağlarken bebeğinizi beslemeyin.
■ Yemeklerden sonra bebeğinizi hoplatmayın.
■ Bebeğinizi sakin bir ortamda besleyin.
■ Bebeğinizin yemeklerin ortasında ve sonunda geçirmesini sağlayın.
■ Bebeğinizi beslerken ve besledikten sonra yarı dikey pozisyonda tutun.
■ Doktorunuz önerirse beslenmelerden sonra tıkanmaları önlemek için bebeğinizi midesi üzerine (sırt üstü değil) yatırın.